Aile Danışmanının Görevleri Nelerdir? Ne İş Yapar?

Psikoterapi ve danışmanlık alanının en öne çıkan mesleklerinden olan aile danışmanlığı, en çok merak edilen alanlardan da biri. Aile danışmanlığı mesleğini yerine getirmekle ilgili sorulan sorulardan biri ise aile danışmanının görevleri nelerdir oluyor.

Aile danışmanının görevleri, özel olarak çalıştığı konuya göre değişebilse de genel olarak aileyle ilgili her tür psiko-sosyal durumu kapsar. Bir meslek olarak aile danışmanlığı, danışmanlık hizmeti vererek asıl işini yapar. Fakat aile danışmanı pek çok konu dahilinde danışanlarına psiko-sosyal destek verir. Peki aile danışmanı hangi görevleri ve işleri yaparak danışana destek sunar?

Aile Danışmanı Ne İş Yapar? Görevleri Nelerdir?

Aile danışmanlığı, epey geniş bir çalışma alanında hizmet veren bir meslektir. Aile danışmanlığı konuları; çocuktan, evliliğe hazırlanan çiftlere kadar uzayan bir çeşitliliğe sahiptir. Aile danışmanlığı aileyi konu edinirken ona oluşturan aile üyelerine yönelik destek ve farkındalık sürecini harekete geçirir. Aile danışmanlığının temel görevi, aile bireylerinin uzun süredir yaşadıkları ve baş edemedikleri sorunlara karşı çözüm yolları sunmasıdır.

Çift ilişkileri, ergenlik ve çocuk gelişimi, gençlik psikolojisi, ailede iletişim sorunları ve aile içi şiddet gibi konular aile danışmanlığın bazı çalışma örnekleridir. Sadece evlilik için değil, evlilik öncesi çift sorunlarına ve ilişkileri de aile danışmanlığın konuları arasındadır. Aile danışmanının görevleri ise resmi mevzuata göre şu şekildedir:

• Ailenin genel işleyişini bozan, aile bireylerinin psiko-sosyal ve ekonomik durumlarında sorunlara yol açan durumların çözümlenmesini sağlar.
• Aile üyelerinin seans ve oturumlardaki genel etkileşim ve iletişim süreçlerini raporlar.
• Aile kurma niyetinde olan bireylere rehberlik ve danışmanlık hizmeti sunar.
• Ailedeki işleyişi bozacak kadar ciddileşen ve aile bireyinin sosyal hayatına etki eden anlayışa yönelik değişim ve dönüşüm hizmetleri sunar.-
• Tek ebeveynli ailelere yönelik danışmanlık hizmeti verir.
• Aile içi şiddete kapsayan durumlarda, geniş çaplı psiko-sosyal destek hizmetini sağlar.
• Boşanma öncesinde bireylerin istemeleri durumunda arabuluculuk hizmetleri ve uygulamaları hazırlar.
• Boşanmış kişilere ve eğer varsa boşanma travması yaşayan çocuklara yönelik uyum programları uygular ve psiko-sosyal destek süreci başlatır.
• Yeterli gözlem ve analizden sonra ilgili aile üyesini ya da aile üyelerini ihtiyaçlarına uygun ruh sağlığı ve hastalıkları kurumuna yönlendirir.

Aile Danışmanı Merkezi Yönetmeliğine göre aile danışmanının yetkisi dahilinde uyguladığı görevler bunlar. Şimdi gelin, biz işin biraz daha derinine inelim ve ailedeki bireylerin sorunlarına yönelik çözüm sunan aile danışmanın işlerine göz atalım.

Aile Danışmanının Çalıştığı Konular ve Yaptığı İşler

Aile danışmanı, psikolojik danışmanlık hizmetinin kapsadığı konularda çeşitli işleri yerine getirir. Psikolojik danışmanlık hizmetini ise ailedeki işleyiş ve sorunlarla sınırlandırır. Yani bireysel terapi değil, psiko-sosyal destek amaçlı aile terapisi uygular.

Aile terapisti ya da danışmanı olarak aile üyeleri hakkında bilgi edinir ve ön-genel değerlendirmeler eşliğinde gözlem sürecine başlar. Aile üyelerinin birlikte katıldıkları oturumlardaki duygudurumlarını, yönlendirme içermeden değerlendirir. Burada aile danışmanının görevi, kişilerarası iletişim ve ilişki vurgularına dikkat etmek ve bireylerin davranış tutumlarına bakarak değerlendirmelerde bulunmaktır.

Aile bireylerinin sorunlarına yapıcı çözüm yolları sunan aile danışmanı, seanstaki asıl konuya odaklanır. Aslı konudan hareketle de sorunun, çatışmanın veya problemin aile üyeleri üzerindeki önemine göz atar. Aile danışmanının bazı konu başlıklarında yaptığı işler şu şekildedir:

Çiftin İlişki Durumlarındaki Karışıklıklarını Çözümler:

Çift terapisini de konu alan aile danışmanlığı, başvurmaları hâlinde çiftlere yönelik kapsamlı bir destek hizmeti sunabilir. Çiftler; gerilim, ilişki sorunları, uyumsuzluk ve iletişimsizlik konularında danışmana gidebilir. Burada aile danışmanına başvurmayı tetikleyen şey, ilişkinin sürdürülebilir olmaktan çıkması fakat tarafların ilişkiye devam etmek istemesidir.

Böyle bir durumda aile danışmanı, çiftin ilişki içerisindeki gelen duygudurumlarına çözümler. Birbiri ile iletişimlerine odaklanır ve onları oturumlarla yüzleştirir. Gerginliğin ya da sorunun neden kaynaklandığını tespit ederken tarafların bu tespit eşliğinde ilişkiye devam edip etmeyecekleri de açığa çıkmış olur.

Gençlik ve Ergen Psikolojisi Kapsamında Psiko-Sosyal Destek Sürecini Başlatır:

Aile danışmanlığı kapsamına giren bir diğer önemli konu başlığı ise ergen ve gençlik psikolojisidir. Aile üyesinin henüz yetişkinliğe adı atmadığı bir dönemde yaşadığı sorun ve travmalar, ailenin de işin içine dahil olduğu bir terapiyi başlatır. Madde bağımlılığı, aile içinde yaşanan çatışmalar, ailenin ilgisizliği, istismar ve aile desteğine ihtiyaç duyulması gibi sorunlarla aile üyesi ya da aile üyeleri terapiye başvurabilir.

Aile danışmanı bu noktada, oturumlara her bir aile üyesini de çağırmaya çabalar. Sorunun ya da travmanın kaynağına yerleşebilen aile aranır. Ergen ya da genç bireyin, yaşadığı temel sorunun aile üyelerindeki ve ortamındaki yerini tespit eder.

Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Hakkında Ebeveynleri Bilinçlendirir:

Ebeveynlik becerileri kazanmak, çocukla iletişim noktasında bilinçlenmek isteyen ebeveynlere, beceri ve stratejiler geliştirmeye yönelik danışmanlık sunar.

Özellikle ergenlik ve yetişkinlik döneminde ortaya çıkan çoğu sorunun kökeni çocukluğa dayanıyor. Aile terapistleri ile beraber oyun terapistleri de aile ortamındaki çocuğun psiko-sosyal gelişimini etkileyen yönlere odaklanıyor. Aile içi şiddet, istismar, kardeşler arası sorunlar, tek ebeveyne uyum gösterememe ve ebeveyn ilgisizliği gibi sorunlarda aile danışmanına başvurulabiliyor.

Ayrıca çocuk sahibi olmayı düşünen çiftlerin, bilinçli bir ebeveyn olma yolunda nasıl ilerleyeceklerine yönelik de danışmanlık hizmetinde bulunur.

Önemli Hayat Deneyimlerine Birlikte Hazırlanmak İsteyenlere Danışmanlık Hizmeti Verir:

Aile danışmanlığı hizmeti, önemli yaşam değişiklikleri ve deneyimleri karşısında ne yapacağını bilmeyen çiftlere de destek sağlar. İş değişikliği, evliliğe hazırlanma ve evlat edinme gibi durumlarda, çiftler kendilerini bilgisiz ve çaresiz hissedebilir.

Sürece nasıl uyum sağlayabileceklerini ya da nasıl yönetebileceklerine dair danışmanlık almak için terapiye gidebilirler. Aile danışmanı bu noktada tarafların ayrı ayrı beklentilerini ve süreç hakkındaki düşüncelerini gözden geçirir. Bireylerin neden kaygılandıkları ya da çaresiz hissettikleri duygudurumu, ilişkide ve bireysel davranışlarda arar. Tespit aşamasındaki görüşlerini danışanlarına da açarak soruna yönelik birlikte çözüm yolları keşfedilir.

Danışmanlık yetkinliklerine sahip aile danışmanı, çocuklardan çiftlere uzanan bir alanda sağlıklı ruh hâline geçişi kolaylaştıran bir dizi çözüm yolu döşer

Aile danışmanının görevlerine odaklandığımız yazımızın sonuna geldik. Aile danışmanlığı ile ilgili daha fazla bilgi için blog ve eğitim sayfamıza göz atabilirsiniz.